Arka dişimin kenarı neden kırıldı, ne yapmalıyım?

Arka dişler (azı dişleri) çiğneme basıncını en fazla karşılayan dişler olduğu için kırılmaya yatkındır. Kırılmanın başlıca sebepleri şunlardır:

• Diş çürükleri: Çürük, diş minesini zayıflatır ve kırılma riskini artırır.
• Travma: Sert bir yiyecek ısırma, diş gıcırdatma (bruksizm) veya fiziksel darbe.
• Büyük dolgular: Dolgu nedeniyle zayıflayan diş yapısı kırılabilir.
• Mineral eksikliği: Kalsiyum veya D vitamini eksikliği dişleri güçsüzleştirir.
• Yaşlanma: Yaşla birlikte diş minesinin aşınması ve zayıflaması.

Diş kırıldığında hızlı hareket etmek önemlidir. İşte izlemeniz gereken adımlar:

• Diş hekimine acil randevu alın: Kırık diş, enfeksiyon veya ağrı riski taşır; profesyonel müdahale şarttır.
• Kırık parçayı saklayın: Mümkünse kırılan parçayı nemli tutarak (süt veya tükürük içinde) hekime götürün; bazen yapıştırılabilir.
• Ağrıyı yönetin: Reçetesiz ağrı kesiciler (örneğin parasetamol) kullanabilirsiniz, ancak hekime danışın. Ağrıyan bölgeye soğuk kompres uygulayın.
• Bölgeyi temiz tutun: Yumuşak bir diş fırçasıyla hafifçe temizleyin ve tuzlu suyla gargara yaparak enfeksiyonu önleyin.
• Geçici koruma: Diş hekimi öncesinde, eczanelerden alabileceğiniz geçici dolgu malzemeleri kullanabilirsiniz.
• Sıcak/soğuk ve sert gıdalardan kaçının: Hassasiyeti ve ağrıyı tetiklememek için bu tür yiyeceklerden uzak durun.

Kırığın boyutuna göre tedavi seçenekleri değişir:

• Dolgu: Küçük kırıklarda kompozit dolgu ile onarım yapılabilir.
• Kaplama (Kuron): Dişin büyük bir kısmı kırıldıysa, kaplama ile koruma sağlanır.
• Kanal tedavisi: Kırık, dişin sinirine ulaştıysa, enfeksiyonu önlemek için kanal tedavisi gerekebilir.
• Post (Destek) uygulaması: Kırık sonrası zayıflayan dişe destek amaçlı post yerleştirilebilir.
• Çekim: Diş kurtarılamayacak durumdaysa, çekim ve ardından implant veya köprü gibi seçenekler değerlendirilir.

Gelecekte benzer sorunları önlemek için:

• Düzenli diş kontrolleri ve temizlik yaptırın.
• Sert cisimler (buz, şeker vb.) ısırmaktan kaçının.
• Gece plağı kullanarak diş gıcırdatmanın etkilerini azaltın.
• Kalsiyum ve D vitamini açısından zengin beslenin.
• Florürlü diş macunu kullanarak mineyi güçlendirin.

Unutmayın, diş kırılması ciddiye alınması gereken bir durumdur; erken müdahale dişin kurtarılmasını sağlayabilir. En doğru teşhis ve tedavi için diş hekiminize başvurun.