Diş eti neden kalkar ve nasıl tedavi edilir?

Diş eti kalkması veya diş eti çekilmesi olarak bilinen gingival recesyon, diş eti dokusunun diş kök yüzeyini açığa çıkaracak şekilde geri çekilmesi durumudur. Bu durum, dişlerin daha uzun görünmesine, hassasiyete ve kök çürüklerine yol açabilir. Diş eti kalkması genellikle yavaş ilerleyen bir süreçtir ve erken teşhis edilirse tedavisi daha etkili olur.

Diş eti kalkmasının birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• Yanlış Diş Fırçalama Tekniği: Çok sert fırça kullanmak veya aşırı baskı uygulayarak fırçalamak, diş etlerine zarar vererek çekilmeye neden olabilir.
• Diş Eti Hastalıkları: Periodontitis gibi iltihaplı diş eti hastalıkları, diş eti dokusunu ve altındaki kemiği tahrip ederek çekilmeye yol açar.
• Genetik Faktörler: Bazı bireyler, diş eti dokusunun ince olması gibi genetik yatkınlıklar nedeniyle diş eti çekilmesine daha eğilimli olabilir.
• Diş Gıcırdatma veya Sıkma (Bruksizm): Bu alışkanlık, dişlere ve diş etlerine aşırı baskı uygulayarak çekilmeyi tetikleyebilir.
• Hormonal Değişiklikler: Hamilelik veya menopoz gibi dönemlerde hormonal dalgalanmalar, diş etlerinin daha hassas olmasına ve çekilme riskinin artmasına neden olabilir.
• Tütün Ürünleri Kullanımı: Sigara veya tütün çiğneme alışkanlığı, diş eti sağlığını olumsuz etkileyerek çekilme riskini artırır.
• Yanlış Yapılmış Diş Restorasyonları: Uyumsuz dolgular veya kronlar, diş etlerinde tahrişe ve çekilmeye yol açabilir.
• Yaşlanma: Yaşlandıkça diş eti dokusunun doğal olarak incelmesi ve çekilmesi görülebilir.

Diş eti kalkması genellikle aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:

• Dişlerin normalden daha uzun görünmesi.
• Soğuk, sıcak veya tatlı yiyecek-içeceklere karşı artan hassasiyet.
• Diş köklerinin görünür hale gelmesi.
• Diş etlerinde kızarıklık, şişlik veya kanama (iltihap belirtileri).
• Dişlerde sallanma veya diş ile diş eti arasında derin cepler oluşması.

Tedavi, diş eti çekilmesinin nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Hafif vakalarda önleyici tedbirler yeterli olabilirken, ileri vakalarda cerrahi müdahaleler gerekebilir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

• Doğru Ağız Hijyeni Uygulamaları: Yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanmak ve diş etine zarar vermeyen bir fırçalama tekniği benimsemek (örn. yumuşak dairesel hareketler). Diş ipi veya arayüz fırçası kullanımı da plak birikimini önlemek için önemlidir.
• Profesyonel Diş Temizliği: Diş hekimi tarafından yapılan temizlik, diş taşı ve plak birikimini ortadan kaldırarak diş eti iltihabını azaltır.
• Kök Yüzeyi Düzleştirmesi (Küretaj): Diş eti ceplerindeki bakteri ve tartarın temizlenmesi işlemidir. Bu, diş etinin tekrar dişe yapışmasını teşvik edebilir.
• Diş Eti Greftleme Cerrahisi: İleri çekilme vakalarında, hastanın kendi damağından veya sentetik greftler kullanılarak diş eti dokusu nakledilir. Bu, çekilen diş etinin yeniden oluşturulmasını sağlar. Yaygın greftleme yöntemleri arasında serbest diş eti grefti ve bağ dokusu grefti bulunur.
• Yönlendirilmiş Doku Rejenerasyonu: Bu cerrahi yöntemde, diş eti altındaki kemiğin ve yumuşak dokunun yeniden büyümesini teşvik etmek için özel membranlar kullanılır.
• Hassasiyet Giderici Tedaviler: Diş hekimi, hassasiyeti azaltmak için florür içeren vernikler veya bonding ajanları uygulayabilir.
• Alışkanlıkların Düzeltilmesi: Diş gıcırdatma varsa gece plağı kullanımı önerilir. Tütün kullanımının bırakılması da diş eti sağlığını iyileştirir.

Diş eti kalkmasını önlemek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

• Düzenli ve doğru teknikle diş fırçalama.
• Diş ipi veya arayüz fırçası kullanımı.
• Yılda en az iki kez diş hekimi kontrolü ve profesyonel temizlik.
• Sigara ve tütün ürünlerinden kaçınma.
• Sağlıklı beslenme ve şekerli gıdaların tüketimini sınırlama.
• Diş gıcırdatma alışkanlığı varsa, hekim önerisiyle gece plağı kullanma.

Diş eti kalkması, erken müdahale edildiğinde başarılı bir şekilde tedavi edilebilen bir durumdur. Belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir diş hekimine başvurmak, daha ciddi sorunların önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir. Unutmayın, ağız sağlığınız genel sağlığınızın ayrılmaz bir parçasıdır ve düzenli bakım ile korunabilir.