İltizam sistemini sona erdiren padişah kimdir?

İltizam sistemi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde uygulanan bir vergi toplama yöntemidir. Bu sistemde, devlet gelirleri, belirli bir süre için (genellikle bir yıl) bir kişiye veya gruba devredilir. Bu kişi ya da grup, devredilen alanın vergilerini toplamakla yükümlüdür ve bu gelirlerden belirli bir payı devletle paylaşır. İltizam sistemi, devletin mali ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirilmiş bir yöntem olup, zamanla birçok sorunu beraberinde getirmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda iltizam sistemi, özellikle 16. yüzyıldan itibaren yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu sistem, devletin merkezi otoritesini zayıflatmış ve yerel yönetimlerin güçlenmesine neden olmuştur. Zamanla, vergi toplama işlemleri yerel beyler ve ağalar tarafından gerçekleştirilmiş, bu durum da sosyal ve ekonomik dengesizliklere yol açmıştır.

İltizam Sisteminin Sonlandırılması

İltizam sisteminin sona erdirilmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme çabaları kapsamında gerçekleşmiştir. Bu süreç, özellikle 19. yüzyılın ortalarına denk gelmektedir. Bu dönemde, devletin mali yapısını güçlendirmek ve vergi toplama süreçlerini daha düzenli hale getirmek amacıyla çeşitli reformlar yapılmıştır.

İltizam sistemini sona erdiren padişah, II. Mahmud'dur. II. Mahmud, 1808-1839 yılları arasında Osmanlı tahtında bulunmuş ve dönemi, önemli reformların gerçekleştirilmesi ile tanınmıştır. 1830'lu yıllarda, mali reformlar kapsamında iltizam sisteminin kaldırılması yönünde adımlar atılmıştır. Bu bağlamda, vergi toplama işlemlerinin daha merkezi bir şekilde yürütülmesi hedeflenmiştir.

II. Mahmud'un Reformları

II. Mahmud, iltizam sisteminin kaldırılmasının yanı sıra, birçok alanda reformlar gerçekleştirmiştir. Bu reformlar arasında:

• Askeri alanda yapılan ıslahatlar
• Eğitim sisteminin modernleştirilmesi
• Yönetim ve hukuk alanında yapılan düzenlemeler
• Sanayi ve ticaretin teşvik edilmesi

II. Mahmud'un bu reformları, Osmanlı İmparatorluğu'nu modern bir devlet yapısına kavuşturma çabasının bir parçası olarak değerlendirilmektedir.

Sonuç

İltizam sisteminin sona erdirilmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme sürecinin önemli bir aşamasını temsil etmektedir. II. Mahmud'un liderliğinde gerçekleştirilen reformlar, hem mali disiplini artırmayı hem de merkezi otoriteyi güçlendirmeyi amaçlamıştır. Bu süreç, Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyıldaki dönüşümünün temel taşlarından biri olmuştur.

Ekstra Bilgiler

İltizam sisteminin kaldırılması, sadece vergi toplama yöntemlerini değil, aynı zamanda toplumun sosyo-ekonomik yapısını da etkilemiştir. Bu reformlar sonucunda, vergi adaletsizliklerinin azalması ve devletin mali gücünün artması hedeflenmiştir. Ayrıca, modern devlet anlayışının benimsenmesi ile birlikte, vatandaşların devletle olan ilişkileri de değişmiştir.